Emre ERGÜL
İtalya bugün tarihi bir zirveye ev sahipliği yapıyor. Dünyanın 7 büyük ekonomisinden oluşan G7 ülkelerinin liderleri, “Ukrayna ve Gazze savaşları ile küresel ekonomi” başlıklarıyla Puglia bölgesindeki seçkin tatil beldesi Borgo Egnazia’da biraraya gelecek.
Ancak bu zirvenin en önemli tarafı ise ana toplantılar değil, “zirvenin özel davetlileri.” Ev sahibi İtalya’nın Başbakanı Giorgia Meloni, bu zirveye aralarında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da olduğu 13 dünya liderini davet etti. Bunun önemine, ABD’nin önde gelen think tank kuruluşlarından Atlantic Council şöyle dikkat çekiyor: “G7’nin 2021 zirvesinin 4 konuğu vardı. Bu sayı, 2022 zirvesinde 6, 2023 zirvesinde 9 oldu. Davetli sayısındaki artış, G7’nin karşılaştığı zorlukların boyutunun da kanıtı.”
Atlantic Council’e göre, bu zirve üstü kapalı bir mesaj içeriyor. Çünkü bu 13 davetliden 5’i, son yıllarda popülaritesi artan, küresel ticarette de-dolarizasyon, yani Amerikan doları yerine yerel para birimini destekleyen alternatif blok BRICS’te yer alıyor. 3’ü BRICS’in kurucu üyesi (Hindistan, Brezilya ve Güney Afrika), 2’si de geçen yıl BRICS’e katılan yeni üyeler, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri…
Türkiye’nin de bir süredir BRICS’e katılmak için görüşmeler yaptığı biliniyor. Atlantic Council dün yayınladığı makalede, G7’nin “Birlikte çalışalım,” BRICS üyelerinin de “Batı karşıtı değiliz” mesajları vereceğini kaleme aldı: “G7, bu ülkelere (BRICS) küresel zorluklara karşı hâlâ birlikte çalışabileceğini göstermeye çalışıyor. Konuklar da BRICS’in henüz ‘Batı karşıtı’ bir koalisyon olmadığını belirtme konusunda istekli.”
Uluslararası ajanslara katılan üst düzey bir yetkili de “G7, temel ilke ve standartlar konusunda aynı fikirde olan ülkeleri bir araya getiriyor. Ancak bir kale gibi kapatılmış değil, dünyaya açılıyor” dedi. Zirvenin diğer özel davetlileri ise Arjantin, Cezayir, Kenya, Moritanya, Ukrayna liderleriyle Papa Francis ve Ürdün Kralı… Afrika ülkeleriyle değerli madenlerin taşınmasının konuşulacağı, Papa’nın da yapay zekâ tartışmalarına Kilise’nin de dahil edilmesi üzerine konuşma yapacağı iddialar arasında… Ayrıca Francis, bir G7 zirvesinde konuşma yapacak ilk Papa olacak.
‘Güçsüz 7’nin tek güçlüsü: Ev sahibi Giorgia Meloni!
Amerikan siyaset haber sitesi Politico’ya göre, bugünkü G7 Zirvesi, “Gündemi en yoğun G7 zirvesi” olurken; zirveye katılan G7 liderleri ise “Zirvelere katılmış en güçsüz G7 liderleri” olarak tarihe geçecek. Virginia merkezli Politico, “6 topal ördek ve Giorgia Meloni” başlıklı analizinde bugün masaya oturacak G7 liderlini şöyle analiz etti:
Fransa’dan Emmanuel Macron: Avrupa Parlamentosu seçimlerinde aşırı sağın ağır üstünlüğü sonrası erken seçim kararı aldı.
İngiltere’den Rishi Sunak: Zayıflayan şanslarını tersine çevirmek için erken seçim kampanyalarıyla mücadele ediyor.
Almanya’dan Olaf Scholz: Aşırı sağ çok büyük zafer elde etti. Başbakanlığı tehlikede.
Kanada’dan Justin Trudeau: 9 yıldız başbakan… Yoruldu… Kendisi de “istifa” etmekten bahsetmeye başladı…
Japonya’dan Fumio Kishida: Yıl sonunda seçim var. Başbakan, bugüne kadarki en düşük desteğe sahip.
ABD’den Joe Biden: 81 yaşındaki Başkan, 5 Kasım’daki başkanlık seçimleri öncesi oğlu hakkındaki “ateşli silah elde edinirken uyuşturucu kullandığı” suçlamalarıyla boğuşuyor.
Politico’ya göre, İtalya Başbakanı ve milliyetçi muhafazakar İtalya’nın Kardeşleri Partisi’nin lideri olan Giorgia Meloni bu G7 zirvesinin tek galibi… Çünkü “hem bu zirvenin ev sahibi hem de son Avrupa Parlamentosu seçimlerinde partisi açık ara birinci çıktığı için keyfi çok yerinde…”
New York Times gazetesi de “Batı’nın zayıflamış liderleri, asi bir dünyayı tartışmak için İtalya’da toplanıyor” başlığını attı.
Erdoğan, G7 liderlerine seslenecek Gazze’deki katliama dikkat çekecek
İtalya’daki G7 zirvesine özel davetli olarak katılan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dünya liderleriyle birlikte bugün yüksek düzeyli zirve oturumuna katılacak. Konuşmasında öncelikli gündem “Gazze” olacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Gazze’de kalıcı ateşkesin sağlanması adına Türkiye’nin yürüttüğü diplomasiyi ve yapılan insani yardımları anlatacak.
İspanyol şirketlere davet
Erdoğan, bir Gazze mesajı da dün resmi bir ziyaret için gittiği İspanya’da verdi. Kral 6’ncı Felipe ile görüşen Erdoğan, İspanya’nın Filistin’e desteğinin önemli olduğunu, uluslararası camianın İsrail’e baskısını artırmasının kalıcı barışın kapısını aralayabileceğini belirtti.
Türkiye-İspanya İş Forumu’nda da konuşan Erdoğan, İspanyol şirketlerini Türkiye’ye davet etti: “2002 öncesinde 2 milyar dolar civarında seyreden ticaret hacmimiz geçen sene 19.2 milyar dolara ulaştı. Böylelikle 20 milyar dolar hedefimizi neredeyse yakaladık. Bu hacmi çok daha ileri taşıyacağımıza inanıyorum. İspanya’nın 740 firma ve yaklaşık 11 milyar dolarlık stokla Türkiye’de en çok yatırım yapan 6’ncı ülke olması da bu yaklaşımın sonucudur.”
Arabistan ilk kez bir G7 zirvesine katılıyor
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni bu G7 zirvesine 13 dünya lideri davet etti. Onlardan biri de Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed Bin Selman… Uluslararası ajanslara göre bin Selman, bir G7 zirvesinde boy gösterecek ilk Suudi Arabistanlı yetkili olacak.
Kiev’e Rus varlıklarından 50 milyar dolar tahsis edilmesi kabul edildi
G7 2024 zirvesi aslında üç günlük bir zirve… Ana toplantı, bugünkü liderler zirvesi ancak zirve dün diplomatlar nezdindeki toplantı ile açıldı. Zirve gündemi, dondurulmuş Rus varlıklarını teminat olarak kullanarak Ukrayna’ya 50 milyar dolar kredi verilmesini öngören ABD önerisi üzerinde anlaşmaktı. ABD’nin önerisi, çoğu Avrupa Birliği’nde bulunan dondurulmuş Rus merkez bankası varlıklarından elde edilen yaklaşık 260 milyar dolarlık kârın Ukrayna’ya yardım için kullanılmasını ve hareketsizleştirilmiş fonlardan elde edilen kârın teminat olarak kullanılmasıyla ABD hükümetinin Kiev’e 50 milyar dolar kredi vermesini içeriyor. Dış basına sızan bilgilere göre, anlaşma sağlandı.
4 soruda “G7 ne iş yapar?”
G7 ne zaman kuruldu?
Group of Seven (G7) aslında 1975’te ABD, Fransa, İtalya, Japonya, Birleşik Krallık ve Batı Almanya tarafından “komünist olmayan ülkeler arasında ticaret yapmak” amacıyla Group of Six (G6) olarak kuruldu. 1976’da Kanada, 7’nci partner oldu. Avrupa Birliği de bloğa 1981 yılında “numaralandırılmamış üye” olarak dahil edildi.
Gruba Rusya girdi mi?
Evet, 1998 yılında… Organizasyon resmen G8 oldu. Ancak ABD dışındaki üyelerin finans bakanlıklarının sert eleştirisi, Rusya’nın 2014’te Kırım’I ilhakı ve Rusya’nın Suriye yönetimine desteği nedeniyle G7 eski haline döndü.
G7’nin alternatifi ne?
G7, tüzüğü ve sekreteryası olan resmi bir kurum değil. Birçok analist de G20’nin etkisinin G7’nin etkisini çoktan geçtiğine inanıyor.
Bu G7 zirvesinin an gündemi ne olacak?
Ana gündem Ukrayna ve Gazze savaşları… İklim değişikliği tartışılacak. Çin’in küresel ticarette attığı adımların da ikili görüşmelerde gündeme gelmesi bekleniyor.
